حجه الاسلام والمسلمین سيد محمد حسن ابوترابي فرزند حضرت آيه ا... سيد عباس ابوترابي در سال 1332 در شهر مقدس قم و در خانواده‌اي اهل تقوا و علم متولد شد.

وي در سال 1344به همراه برادر به نجف اشرف مشرف شده و درکنار ادامه تحصيل در مدرسه ايراني آن ديار, تحصيلات حوزوي را آغاز نمود.

همزمان با تحولات سياسي كشور عراق پس از به قدرت رسيدن حكومت بعثي و تنگناهايي كه براي ايرانيان پيش آمد؛ به جنوب لبنان سفركرد و با شهيد بزرگوار دكتر مصطفی چمران ارتباط نزدیک یافت.

در محضر اساتید برجسته حضرات آقايان حاج مجتبي تهراني؛ تنكابني؛ فلسفي؛ مجتهدی تحصيلات خود را تا مرتبه خارج فقه و اصول ادامه داد

با اوجگيری مبارزات ملت ايران

فعاليت‌هاي سياسي وي نيزبه شکل خاص در شهرهای قزوین و تهران گسترش يافت و به جهت سخنراني در مجلس يادبود شهيد حاج آقا مصطفي خميني در شهر قزوين تحت تعقيب ساواك قرار گرفت. ایشان در همين زمان از نزديك با شهيد آیت ا... دکتر بهشتي آشنا شد كه اين آشنايي و همكاري در تمامي زمينه ها تا هنگام شهادت دكتر بهشتي ادامه داشت.

پس از پيروزي انقلاب

توانسته بود به همراه پرسنل لشكر 16 زرهي آرامش را به كردستان بازگرداند با فرمان حضرت امام به عنوان مسئول عقيدتي ـ سياسي وزارت دفاع به فعاليت پرداخت و در فضايي بسيار صميمي در كنار شهيدان بزرگي چون تيمسار فلاحي؛ تيمسار فكوري؛ و دكتر چمران كرارا در سخت‌ترين صحنه‌هاي جبهه‌هاي غرب و جنوب کشور شركت جدی و فعال داشت.

عزیمت به آلمان

در همين دوره ضمن عزیمت به آلمان در جهت سازماندهی افسران جوان نظامی در حال تحصیل به منظور بازگشت آنان به کشور برای ارایه خدمات مهم علمی, مدیریتی و توسعه فناوری در تسلیحات نظامی کشور تلاش کرد. ارتباط قوی و موثر ایشان با آن جوانان مستعد که ذهنیت مناسبی از ایران بعد از انقلاب نداشتند موجب شد بسیاری از آنان به کشور بازگردند و به خدمت مشغول شوند.

بازگشت به قم

وي سپس با اجازه حضرت امام مجددا براي ادامه تحصيل به قم بازگشت و در مدت اقامت در قم؛ براي ديدار با اعضاي اتحاديه انجمنهاي اسلامي دانشجويان به اروپا سفر كرده و با دانشجويان ايراني جلسات موثري برگزار نمود.

تشكيل ستاد آزادگان

پس از بازگشت پیروزمندانه آزادگان سرافراز از بند اسارت رژيم بعثی و تشكيل ستاد آزادگان در کنار سید ازادگان حضرت حجت الاسلام و المسلمین سید علی اکبر ابوترابی تلاشي شبانه روزي را به عنوان قائم مقام وقت نماینده مقام معظم رهبری در امور آزادگان مصروف داشت و اين تلاش و پيگيري پس از ارتحال برادر براي خدمتگزاري به آزادگان با جديت ادامه يافت.

1372

ابوترابي در سال 1372 به عنوان نماينده ولي‌فقيه در دانشگاه بين المللي امام خميني (ره) برگزيده شد و موقعيت دانشگاه را با بكار بردن حداكثر نيروهاي متخصص بومي تثبيت كرد.

1376

همچنین در سال 1376با طرحی ابتكاري به تاسیس ستاد عمره دانشگاهیان همت گمارد و زمینه تشرف سالیانه هزاران استاد و دانشجو را به سرزمین وحی فراهم کرد که موجب شکل گیری موجی از فضای معنوی در بدنه دانشگاه‌ها گردید.

كوي دانشگاه

در همین دوره و در جريان وقايع تلخ كوي دانشگاه منطقي‌ترين وصادقانه‌ترين حمايت را از قشر فرهيخته دانشگاهي بعمل آورد و علي‌رغم وجود خطرات جدي در شرايط بحراني درگيري‌هاي كوي دانشگاه بي‌پروا در جمع دانشجويان حاضر و براي استيفاي خواسته‌هاي مشروع آنها نهايت همت را مصروف كرد و علي‌رغم همه سختي‌هاي موجود توانست از سويي از فتنه‌انگيزي دست‌هاي مرموزي كه براي اين حركت دانشجويان خواب‌هايي ديده بودند جلوگيري نموده و از سوي ديگر با پيگيري آزادي دانشجويان دستگير شده با درخواست كتبي از رهبر معظم انقلاب و نظر موافق ايشان نمونه ديگري از مديريت بحران با صبغۀ اسلامي را به منصۀ ظهور برساند.

شورای نمايندگان رهبری

ایشان پس از یک دهه حضور در مسئولیت نهاد دانشگاه تهران با حکم مقام معظم رهبری به عضويت شورای نمايندگان رهبری در دانشگاهها منصوب گرديد که اين مسئوليت تاکنون نيز ادامه دارد.

نمایندگی مردم قزوین

حجه الاسلام والمسلمين سيد محمد حسن ابوترابي از سال 1378 برای سه دورۀ پیاپی ششم. هفتم و هشتم به عنوان منتخب مردم شریف قزوین در مجلس شورای اسلامی برگزیده شد و در طول این ادوار با تشكيل هسته مشورتي از زبده‌ترين اساتيد دانشگاه‌ها توانست ضمن عضويت در كميسيون فرهنگ و آموزش مجلس در نطق‌هاي قبل از دستور و همچنين مذاكرات صحن علني با ارئۀ تحلیل‌ها و نطق‌های منطقي و مستدل نقش برجسته‌اي در تصويب قوانين ايفا نمايد و اين مسئله امري است كه مورد اتفاق نظر تمامي نمايندگان ادوار مختلف از هرنوع گرايش فكري و حزبي بوده است.

نايب رئيسی مجلس

با توجه به توان مدیریتی مقبوليت سیاسی اجتماعی, و جايگاه برجسته معنوی که در بين منتخبين مردم داشتند در دوره های هفتم و هشتم به عنوان نايب رئيس مجلس شورای اسلامی انتخاب گرديده و همچنین در این دو دوره به عنوان نایب رئیس کمیسیون تلفیق بودجه سالانه و برنامه پنج ساله توسعه نقش محوری داشته‌اند

تشکيل مجمع مجالس آسيايی

همچنین در سال 1385 با ارايه پيشنهاد و ایفای نقش محوری در تشکيل مجمع مجالس آسيايی

(APA) کوشید و ضمن برگزاری دو کنفرانس بين المللی مجمع مجالس آسيايی در تهران در سال‌های 1385 و 1386 از سوی نمايندگان بیش از 40 پارلمان آسیایی به عنوان رئيس شورای اجرايی مجمع برگزیده شد

امامت جمعه موقت قزوین

وی از سال 1385 در جایگاه امامت جمعه موقت قزوین انجام وظیفه می نماید. همچنین در سال 1385 به عضویت شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران درآمد و در سال 1389 نیز به عنوان عضو شورای مدیریت حوزه‌های علمیه استان تهران منصوب شد.

هیات عالی حل اختلاف

حجه‌الاسلام و المسلمین ابوترابی در سال 1390 با حکم مهم رهبر معظم انقلاب اسلامی به عضویت هیات عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه منصوب گردیدند. نقش ایشان برای ایجاد تفاهم و توافق بین قوا بر کسی از نخبگان ملت پوشیده نیست نهادينه شدن فرهنگ تعامل سازنده با دولت و ساير ارکان نظام برای پيشرفت امور کشور از اصلی‌ترين دستاوردهای دوره‌های مسوولیت ایشان در مجلس بوده است.